Afleveringen
Elizabeth Warren, the next president?
Oct 10 2019
Vier uur lang stonden fans in New York in de rij voor een selfie. Niet voor een foto met een popster of topsporter, maar met Elizabeth Warren, senator van Massachusetts en een van de presidentskandidaten voor de Amerikaanse Democraten. Haar rally’s zijn een bijna religieuze ervaring en hebben naast een politieke ook een rituele functie, waar die selfie-rij bijhoort. En met effect: Warren blijft stijgen in de peilingen en wordt door de media op de voet gevolgd. Casper Thomas reisde haar achterna ...more
Het vergeten volk
Oct 03 2019
In de zomer van 2014 viel IS de regio Sinjar in Noord-Irak binnen. Het doel was de Jezidi’s, een gemeenschap met een eigen religie en een eeuwenoude cultuur, uit te roeien. De mannen werden vermoord; vrouwen en meisjes als slaaf verkocht en jongens in IS-trainingskampen gestopt. Journaliste Brenda Stoter Boscolo reisde naar Irak om over de Jezidi’s te schrijven. In de vluchtelingenkampen deed ze onderzoek naar de genocide en de geschiedenis en cultuur van de Jezidi's. Deze week in De Groene een ...more
De Verjaringswet als doofpot
Sep 26 2019
“Doorzeefde kampongs, verhoren waarbij op een gruwelijke manier gemarteld werd, wraakacties, allen daden waarvan de militaire noodzaak niet aantoonbaar was.” Op 17 januari 1969 vertelt Joop Hueting, in 1947 uitgezonden naar Nederlands-Indië, openlijk over de oorlogsmisdaden waaraan hij heeft deelgenomen. Toch blijven deze gebeurtenissen aangeduid worden als ‘politionele acties’ in de strijd tegen ‘guerillapraktijken’. Na het proefschrift van Remy Limpach in 2016 wordt duidelijk dat die redenerin...more
De klimaatcrisis en de media
Sep 19 2019
Samen met 250 andere media wereldwijd doet De Groene Amsterdammer mee aan de campagne Covering Climate Now. Op initiatief van de Columbia Journalism Review vragen deze media collectief aandacht voor de klimaatcrisis. Redacteuren Evert de Vos en Jaap Tielbeke spreken over het initiatief, waarom De Groene meedoet, de klimaatcrisis en de manier waarop de media daarover berichten. Een gesprek over waarheidsvinding, journalistieke onafhankelijkheid en activisme. Productie: Kees van den Bosc...more
Haagse Schoothondjes
Sep 12 2019
Onder de Haagse kaasstolp zijn de verhoudingen soms iets te intiem. Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers volgen het met argusogen. Het gaat bijvoorbeeld zo: de persvoorlichter schotelt ‘nieuwtjes’ voor, de journalist vraagt hem om ze wat aan te dikken, neemt ze klakkeloos over op de voorpagina en beiden profiteren van de media-aandacht.De journalistiek wordt commerciëler en sneller en de ophefgevoeligheid van nieuws is steeds belangrijker. Toon en timing gaan hierbij boven de inhoud. Gevolg: zel...more
Slaapziek van een griepprik?
Sep 05 2019
Het leest als een thriller, het stuk van wetenschapsjournalist Jop de Vrieze over het Pandemrix-vaccin. Vanwege een dreigende uitbraak van de Mexicaanse griep werd het testproces van dit vaccin in 2009 versneld. Vervolgens werden dertienhonderd gevallen van narcolepsie gemeld: allemaal mensen die het vaccin hadden gekregen.Tien jaar later duurt de discussie over vaccineren voort. De Vrieze ergerde zich aan het gebrek aan feiten in de discussie en besloot de zaak rondom Pandemrix dieper te onderz...more
Alt-right domineert het Nederlandse deel van Twitter
Aug 29 2019
Twitter wordt gedomineerd door rechts en extreem-rechts. Hoe dit kan en of ze een meerderheid vormen onderzochten Groene-redacteur Coen van de Ven en Thomas Boeschoten van het AD en de Utrecht Data School. Ze schrijven deze week in De Groene over de mensen achter de accounts en hoe extreem-rechtse ideeën naar de mainstream reizen. • Productie: Kees van den Bosch & Brecht Russchen
Onze Koreagangers
Aug 22 2019
Al snel na de Tweede Wereldoorlog stond Nederland voor een moeilijke keuze. In 1950 viel het Noord Koreaanse leger Zuid-Korea binnen. Moest een land in wederopbouw meedoen met een oorlog in het verre oosten ‘tegen het oprukkende communisme’? Onder druk van de Verenigde Staten besloot Nederland de Piet Hein te sturen.Peter Voskuil en Nico Voorham vertrokken samen met 4000 andere vrijwilligers om mee te strijden. Ver van huis en haard, naar een land waar ze amper van hadden gehoord, voor een oorlo...more
Raqqa na IS
Aug 15 2019
Tot twee jaar geleden was Raqqa in handen van de Islamitische Staat, uitverkozen als de hoofdstad van het kalifaat. IS werd weggejaagd, maar de strijd heeft een zware tol geëist: de stad ligt in puin, zonder elektriciteit, met mogelijk gevaar van sleeping cells van IS. Toch zag Fréderike Geerdink tijdens haar tiendaagse bezoek ook de veerkracht van Raqqa. Wanneer ze het centrum van de Syrische stad nadert, ziet ze naast het grijs van pijn en ellende ook langzaam maar zeker de kleur terugkom...more
Optimisme onder Amsterdamse randgemeenten
Aug 08 2019
‘Van wie is de stad?’ Je hoort het Groene-medewerker Floor Milikowski vragen. Amsterdam gaat gebukt onder een enorme woningdruk en massatoerisme. En toch ziet zij reden voor optimisme: de drukte biedt mogelijkheden voor randgemeenten.Nabijgelegen steden zoals Almere, Purmerend en Zaandam kunnen gezellige hubs worden voor de middenklasse. Hoofddorp bijvoorbeeld, ooit een troosteloze stad met kantoorpanden uit de jaren negentig, lijkt met hippe projecten zoals Hyde Park te loeren op studenten, cre...more
De zorgbeveiliger: van commando tot uitsmijter
Jul 31 2019
Geteisterd door personeelstekorten zie je hem overal in GGZ-instellingen opduiken, de zorgbeveiliger. Wat hij precies doet is onduidelijk. Vormt deze nieuwe functie een oplossing voor de problemen in klinieken of is er juist een probleem gecreëerd. Roos Menkhorst en Catrien Spijkerman deden onderzoek naar de opkomst van de zorgbeveiliger en schrijven er deze week over in De Groene.Lees het verhaal hier: https://www.groene.nl/artikel/van-commando-tot-uitsmijter• Productie: Kees van den Bosch...more
Van clown tot prime minister
Jul 25 2019
Hij is de kersverse premier van het Verenigd Koninkrijk en was een van de voornaamste roergangers achter de Leave-campagne tijdens het Brexit-referendum in 2016: Boris Johnson. Beroemd en berucht om zijn ironische provocaties staat Johnson nu zelf aan het roer van de Staat. Joost de Vries schrijft deze week in De Groene hoe de anti-politicus premier werd met humor als handelsmerk en politiek wapen. • Productie: Kees van den Bosch & Brecht Russchen
Asiel in Friesland
Jul 18 2019
Terwijl media reppen over vluchtelingenstromen en protesten tegen azc’s, stellen zes Friese dorpen in 2016 ieder een huis beschikbaar aan een ontheemd gezin. Mooi, maar niet gemakkelijk. Inge Oosterhoff ging kijken hoe het gegaan is met deze hartverwarmende initiatieven. Waar liepen zij tegen aan? Wat gebeurt er als je Aleppo inruilt voor Jorwert? En welke rol speelden de media? Deze week blikt Kees van den Bosch samen met Inge terug op dit schoolvoorbeeld van de Friese ‘mienskip’.Productie: Kee...more
Groene groei of een maatschappelijke omwenteling?
Jul 10 2019
Bent u een optimist of pessimist? Ziet u kansen voor groene groei? Of moeten we kiezen tussen een schonere wereld en meer welvaart? Kortom: moeten we besparen of vernieuwen? Jaap Tielbeke en Hidde Boersma wisselden van gedachten in een reeks brieven in het zomernummer. Hidde schaart zich onder de ecomodernisten die optimistisch zijn over de mogelijkheden van groene groei door technologische innovatie. Jaap meent dat een politieke en maatschappelijke omwenteling noodzakelijk is om de klimaat...more
Ondermijnende criminaliteit in Noord-Brabant
Jul 04 2019
Nederland is een groot doorvoerland voor allerlei drugs. Waarom lukt het niet om de internationale drugshandel in te dammen? Hoe komt het dat in plaats van justitie burgemeesters in de frontlinie staan?Thomas Muntz en Anouk Kootstra van Investico onderzochten samen met lokale kranten de staat van de georganiseerde misdaad in Noord-Brabant. Ze keken voornamelijk naar de omvang en de bestrijding van het probleem en hun conclusies stemmen somber: de aanpak van de zogenaamde ‘ondermijning’ is ineffe...more
Zelfverrijking aan de universiteit
Jun 27 2019
Twee onderzoekers van de Universiteit Maastricht verrijkten zichzelf middels een academisch bedrijfje. Ze droegen waardevolle patenten en antilichamen gratis over aan hun eigen bedrijven. De universiteit dekte hun frauduleuze handelingen jarenlang toe. Karlijn Kuijpers van Platform Investico is deze week te gast bij Kees van den Bosch om te vertellen over hoe ze deze praktijken op het spoor kwam en hoe dit had kunnen gebeuren.• Productie: Kees van den Bosch & Jan Daalder
De symboolpolitiek achter Trumps muur
Jun 20 2019
‘In Washington begrijpen mensen niet hoe het er in het grensland aan toe gaat.’De president van de Verenigde Staten maakt immigratie het hoofdthema van zijn herverkiezingscampagne. Ook nu weer presenteert hij the wall als een heuse immigratiestopper. Maar in hoeverre klopt dat? Is het niet vooral grootspraak? Wat zeggen zijn plannen over de huidige ideologische koers van de VS? En wat vinden mensen in het grensgebied hier eigenlijk van?Om die laatste vraag te kunnen beantwoorden vertrok Groene-r...more
Het nieuwe antisemitisme
Jun 13 2019
Het nieuwe antisemitisme is in opkomst en het kent kleur noch grenzen. Rechts én links wijzen naar de ander, maar wat zijn hun eigen blinde vlekken?Na een lang onderzoek naar het hedendaagse antisemitisme zien Margreet Fogteloo en Rosa van Gool dat weinig groepen gevrijwaard blijven: ze kijken onder meer naar Jodenhaat in linkse en progressieve kringen. Het blijkt een mijnenveld te zijn, want wat is legitieme kritiek op de staat Israël en wat is antisemitisme? Deze theoretisch heldere lijn blijk...more
De staallobby
Jun 06 2019
Hoe kan het dat Tata Steel, de grootste vervuiler van heel Nederland, geld verdient met het uitstoten van CO2? Na maandenlang onderzoek van Evert de Vos en Luuk Sengers blijkt dat de staalproducent uit IJmuiden de afgelopen tien jaar via het zogenaamde Europese Emissiehandelssysteem voor een miljard euro aan gratis uitstootrechten heeft ontvangen, terwijl ze niet minder CO2 is gaan uitstoten. Wat is dat ETS precies? En hoe zit het met de nationale CO2-belasting? (In de woorden van Tata-CEO ...more
Het MH17-complot
May 30 2019
In de twee dagen na het neerstorten van vlucht MH17 zijn er meer dan 65.000 Russische trollentweets verstuurd met als doel Oekraïne de schuld te geven van de ramp. Dat blijkt uit onderzoek van Robert van der Noordaa en Coen van de Ven. Zij onderzochten negen miljoen tweets die afkomstig zijn van het Internet Research Agency, beter bekend als ‘de trollenfabriek uit Sint-Petersburg’. De trollen gebruikten drie Russische hashtags: #КиевСбилБоинг (‘Kiev heeft Boeing neergeschoten’), #Провокация...more
Broederschap in Brussel
May 23 2019
Wie is wij?Op zoek naar een antwoord op die vraag trok journalist Bas Mesters het afgelopen jaar door Europa. Voor een ambitieus journalistiek project verbleef hij in Parijs, Londen, Rome, Berlijn en Warschau en schreef daarover eerder vijf artikelen in De Groene. Het is een zoektocht naar de opkomst van het populisme, maar ook naar het tegengif. Wat is er over van de kernwaarden van Europa: Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap. Is er sprake van een Broederschapsrevolutie? Wat kan Europa leren v...more
Het onstuitbare optimisme van de Zuid-Afrikaanse jeugd
May 15 2019
In 2017 keerde Margalith Kleijwegt na 29 jaar terug naar Welkom, het Zuid-Afrikaanse mijnstadje dat ze samen met fotograaf Ad van Denderen in 1990 al eens eerder bezocht. Tijdens hun eerste bezoek was Mandela net vrij, maar de Apartheid bestond nog. Er waren rellen waarbij aan beide zijden doden vielen. Hoe was het om daar in die tijd te zijn? En wat is er veranderd? Leeft het traumatische verleden nog of kijkt de Zuid-Afrikaanse jeugd vooruit, naar de toekomst?De foto’s van Ad van Denderen uit ...more
Wat willen we onze kinderen leren?
May 09 2019
Het onderwijs: iets waar iedereen wel een mening over heeft. Of zoals Groene-redacteur Rosa van Gool het verwoordt: Nederland kent 16 miljoen onderwijsexperts, waaronder Arjen Lubach. Rosa is samen met Xandra Schutte te gast bij Kees van den Bosch om helderheid te brengen in de wirwar van meningen, innovatie en onderzoek op onderwijsgebied. Rosa schreef zelf over onderwijsvernieuwing: van ‘21st-century skills’ en ‘kennis centraal’ tot ‘transferable skills’. Hoewel sommige innovaties hu...more
De cultuurstrijd om de wolf
May 02 2019
De wolf is terug in Nederland. Sinds vorig jaar is de Veluwe niet langer alleen de Veluwe. Het is nu ook het territorium van GW960f, oftewel Grijze Wolf 960 female. De terugkeer van dit wilde dier in ons opgeruimde Nederland houdt de gemoederen flink bezig. Want waar natuurliefhebbers en wetenschappers de wolf met open armen ontvangen, schieten schapenboeren hem het liefst aan de Duitse grens af.Het is een vraagstuk dat op het eerste gezicht vrij simpel lijkt. Er zijn weer wolven in het land, wa...more
Een democratische lente in Centraal-Europa?
Apr 25 2019
Centraal-Europa werd door de opkomst van populisme en autoritair bestuur regelmatig een democratisch laboratorium voor Europa genoemd. Rutger van der Hoeven vraagt zich in de Groene Amsterdammer af of we dat nu misschien opnieuw over de regio kunnen zeggen, maar dan om andere, hoopvolle redenen. Kunstenaars, tieners en operazangers, ongebruikelijke figuren in de politieke arena, stappen uit protest tegen de corrupte regimes de politiek in en vormen een nieuwe democratische impuls.In Slowaki...more
Één grote familie: DNA en identiteit
Apr 17 2019
Miljoenen mensen over de hele wereld zijn in de weer met wattenstaafjes. 10 seconden langs de binnenkant van je wang strijken, in een envelop en met de post naar Houston, Texas. Zes tot acht weken later krijg je bericht met een linkje naar een webpagina waar je eigen identiteit in handige staafdiagrammen en wereldkaartjes samengevat is. Dat is wat Groene-redacteur Roos van der Lint meemaakte toen ze zich door een hartverwarmende reclame van het bedrijf MyHeritage liet overhalen om een DNA-t...more
Big Oil in de beklaagdenbank
Apr 11 2019
De strijd tegen de klimaatverandering vindt behalve in de politiek en op straat ook steeds vaker in de rechtszaal plaats. Het begon met de beroemde rechtszaak van Urgenda tegen de Staat der Nederlanden, geïnitieerd door Limburgse advocaat Roger Cox. Urgenda won deze zaak uiteindelijk in 2015. Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan 40 juridische procedures gestart. Niet alleen tegen tegen regeringen, ook tegen energiereuzen als Shell en Exxonmobil lopen zaken.Hoe kansrijk zijn deze juridische acti...more
Verslaafd aan pijnstillers
Apr 03 2019
De Verenigde Staten hebben momenteel te kampen met een opioïde-epidemie, een gevolg van grootschalige marketingcampagnes van farmaceutische reuzen als Purdue Pharma. Hele gemeenschappen raakten verslaafd aan het gebruik van middelen als oxycodon. Wanneer artsen zulke middelen niet meer willen of kunnen voorschrijven grijpen sommige patiënten naar de heroïne. Op dit moment is een overdosis opioïden doodsoorzaak nummer één voor Amerikanen onder de 55.In Nederland ontvouwde minister Bruno Bruins af...more
Racisme in Nederland
Mar 12 2019
Nederland is een tolerant en gastvrij land, waarin iedereen gelijke kansen krijgt, ongeacht zijn of haar achtergrond. Althans, zo zien we onszelf graag. Maar de cijfers en de mensen daarachter vertellen een ander verhaal. Op de woningmarkt krijgt ‘Rachid’ bijvoorbeeld veel minder aanbiedingen dan ‘Jaap’ als hij bij een makelaar aanklopt, blijkt uit onderzoek van De Groene Amsterdammer.Kees van den Bosch interviewt Groene-redacteuren Rasit Elibol en Jaap Tielbeke over hun onderzoek naar discrimin...more
