PodNL is gratis maar niet goedkoop. Wil je ons steunen? Neem dan je...
Afleveringen
Vaarwel Turkse nationaliteit
Jul 09 2020
Het opzeggen van de Turkse nationaliteit in ruil voor enkel de Nederlandse nationaliteit gaat niet zonder slag of stoot, weet journalist Rasit Elibol. Als Nederlander met Turkse ouders val je tussen twee werelden, twee verwachtingen en twee identiteiten in. In de ogen van de één ben je een ‘nepturk’, in de ogen van de ander moet je ‘oprotten naar je eigen land’. Elibols beslissing om zijn Turkse paspoort te laten schrappen gaat gepaard met de onontkoombare en oneindige vraag wie ben ik nu eigenl...more
Jop de Vrieze over wetenschapsjournalistiek in tijden van corona
Jul 02 2020
Sinds het begin van de pandemie schrijft wetenschapsjournalist Jop de Vrieze bijna wekelijks in De Groene Amsterdammer over de Nederlandse aanpak van de coronacrisis. Hij schreef over het bron- en contactonderzoek, het RIVM, de Nederlandse exit-strategie en, deze week nog, over recent onderzoek naar antilichamen en aangeboren afweer. De afgelopen maanden groeide De Vrieze uit tot 'coronajournalist'. En dat zal hij waarschijnlijk nog wel even blijven.In deze aflevering van de Groene Podcast gaat ...more
Een beter milieu begint niet bij jezelf
Jun 25 2020
Korter douchen, afval scheiden, minder vlees eten, minder vliegen – allemaal goedbedoelde adviezen die je dagelijks om de oren geslingerd worden. Middels campagnes leggen overheden en bedrijven al decennia lang uit hoe jíj het verschil kunt maken. Een betere wereld begint tenslotte bij jezelf, was het beeld dat Jaap Tielbeke van kinds af aan voorgeschoteld kreeg.Maar dat idee heeft hij losgelaten. Laten we niet meer doen alsof de particuliere consument het probleem van klimaatverandering kan opl...more
Marja Pruis over onze omgang met ouder worden
Jun 18 2020
In tijden van corona wordt er meer nagedacht en gesproken over ouderen en ouderdom, en niet altijd in positieve zin. De oude generatie wordt vaak als een last beschouwd in de Nederlandse samenleving. En van dat beeld moeten we af, vindt Marja Pruis: ‘In mijn ongetwijfeld apolitieke droomwereld, waarin de economie de mens dient en niet andersom, hoeft niemand zich ooit opgelaten te voelen over het feit dat hij leeft, of laat ik het zo zeggen: in ieder geval niet omdat hij al ruim acht decennia me...more
Holland Festival: Vocal Classics of the Black Avant-Garde
Jun 13 2020
Tijdens het Holland Festival presenteert Stephan Sanders voor De Groene Amsterdammer vijf speciale festival-podcasts waarin makers en critici van de diverse producties aan het woord komen.De andere afleveringen verschijnen op groene.nl en via de reguliere podcastkanalen. Meer info: https://www.groene.nl/podcasts/de-groene-amsterdammer-holland-festival-podcastIn aflevering 1: Elaine Mitchener. Gesprek met Koen Schouten (saxofonist, jazz kenner) over Vocal Classics of the Black Avant-garde.Er best...more
GGD: de frontlinie tegen corona
Jun 11 2020
De komende weken heeft de GGD voor het bron- en contactonderzoek honderden nieuwe mensen nodig. Al maanden wisten ze wat er moest gaan gebeuren, maar pas recentelijk werd er echt opgeschaald, en kan iedereen getest worden. Hoe kan dit?Voor de pandemiebestrijding is minister De Jonge volledig afhankelijk van de 25 GGD'en die Nederland rijk is. Maar uit onderzoek van platform Investico en De Groene Amsterdammer blijkt dat er bij de GGD al sinds de jaren tachtig een kaalslag heeft plaatsgevonden. N...more
Toenemende kansenongelijkheid in Nederland
Jun 04 2020
Don’t back the losers, pick the winners, adviseerde Shell-topman Gerrit Wagner in het begin van de jaren tachtig om aan de economische crisis te kunnen ontsnappen. De Rijksoverheid luisterde: in plaats van het ondersteunen van kansarme regio’s en sectoren, werd de aandacht verlegd naar het versterken van succesvolle gebieden. Nederland leefde economisch op en werd een belangrijke speler in de mondiale markt, maar het beleid heeft diepe sporen achtergelaten in de achtergestelde delen van Nederlan...more
Online Jodenhaat neemt wereldwijd toe
May 28 2020
Antisemitisme neemt wereldwijd toe. De Jodenhaat komt uit vele ideologische hoeken en broeit online in WhatsApp-groepen en besloten kanalen. Ook op Twitter speelt zich een levendig debat af, waarin complottheorieën en antisemitisme vermengd worden. Maar hoe ziet online antisemitisme er precies uit? En welke patronen zijn er te ontdekken wanneer je met een helikopterview naar het debat kijkt?Samen met de Utrecht Data School voerde De Groene Amsterdammer een netwerkanalyse uit van het brede debat ...more
De Über-economie
May 21 2020
Moet er in de post-corona-economie nog plek zijn voor platformbedrijven zoals Uber, die slecht betalen, geen zekerheid bieden, zelf geen belasting of sociale premies afdragen en bij economische tegenwind onmiddellijk op de overheid leunen? Moet Uber niet gewoon verplicht worden om de chauffeurs in dienst te nemen? Het zijn vragen die de laatste maanden steeds vaker naar voren komen.Deze week in de Groene podcast spreekt Kees van den Bosch met Evert de Vos en Rosa Uijtewaal over de nieuwe platfor...more
De onhoudbare schuldenberg
May 14 2020
In een poging om de mondiale economie draaiende te houden trekken overheden de portemonnee. Noodfondsen, steunpakketten, regelingen, alles wordt uit de kast getrokken om een recessie af te wenden. En daarmee stijgen de schulden, zowel privaat als publiek, enorm. Maar wat doen we met deze schulden in een wereld na corona? Moet alles netjes worden afgelost, of wordt dat een molensteen waar landen en individuen onder gebukt gaan?Deze week in de Groene podcast spreekt Kees van den Bosch met Groene-r...more
Leiderschap in de post-coronawereld
May 07 2020
Een mondiale crisis vraagt om een wereldwijde aanpak, maar waar is die aanpak te zien? Internationale samenwerking staat op een laag pitje en de Verenigde Staten – het land dat sinds de Tweede Wereldoorlog fungeert als wereldleider – trekken zich terug uit de wereld. China probeert juist de wereldmacht naar zich toe te trekken. Ondertussen blijft de dollar een mondiaal toevluchtsoord.Hoe ziet de wereld er na de coronacrisis uit? Zullen de economieën zich herstellen? En welk land staat op als nie...more
Politieke propaganda op maat
Apr 30 2020
Sinds de herverkiezing van Obama in 2012 worden grote online Facebookcampagnes ingezet voor politieke doeleindes. En aangezien strikte wetten ontbreken, zijn de mogelijkheden eindeloos. Toch is online targeting via Facebook een heikel thema, ook in Nederland. Sluis je als partij de mailadressen van je leden door naar Facebook om ze online het juiste duwtje naar de stembus te geven? Zorg je er met fijnmazige targeting voor dat enkel inwoners van Groningen het partijstandpunt over gasbaten te zien...more
De toekomst van Nederland volgens DRIFT
Apr 23 2020
Het zijn opwindende tijden voor de onderzoekers van het Dutch Research Institute for Transitions (DRIFT). Door de coronacrisis raken veel ideeën over het Nederland van 2050 - een land met een circulaire en duurzame economie en samenleving - in een stroomversnelling. Volgens DRIFT-oprichter Jan Rotmans zijn de kiemen van veel hoognodige ontwikkelingen nu al zichtbaar.Deze week in de Groene Podcast spreekt Kees van den Bosch met Jaap Tielbeke over het transitie-instituut DRIFT, en praten ze v...more
De VVD en de veiligheidsindustrie
Apr 16 2020
In de Nederlandse veiligheidsindustrie wordt op verzoek van de overheid veel werk uitbesteed aan bedrijven uit de private sector. Een van de belangrijkste spelers in dit veld is G4S, een miljardenbedrijf dat wereldwijd gevangenissen bewaakt en ook de beveiliging voor de zorg wil gaan leveren. Uit onderzoek van journalisten Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers blijkt dat een aantal prominente VVD’ers, zoals Ard van de Steur en Annemarie Jorritsma, binnen het ministerie namens G4S lobbyen voo...more
Corona is niet de laatste pandemie
Apr 09 2020
‘Het is belangrijk om te begrijpen waar dit virus vandaan komt, wat de causale verbanden zijn. Zodat we uiteindelijk, als we dit vuur zullen hebben gedoofd, hoewel we het waarschijnlijk nooit helemáál kunnen doven, onmiddellijk gaan nadenken over de volgende pandemie. De next big one.’ Dat stelde David Quammen in een gesprek dat hij voerde met Sanne Bloemink.De huidige pandemie ontstond op markten in Wuhan, China. Daar worden verschillende, vaak bedreigde, diersoorten dicht op elkaar gehouden. D...more
Corona, Trump en democratie. Leiderschap in crisistijd
Apr 02 2020
In crisistijd is de roep om een sterke, betrouwbare leider groter dan ooit. En dat zorgt in het ene land voor een liberale, en in een ander land voor een autocratische koers. Zo wijst premier-manager Rutte op de eigen verantwoordelijkheid van de Nederlanders en roept Victor Orbán in Hongarije de noodtoestand uit om per decreet te kunnen heersen. Hoe gaat het in de Verenigde Staten van Trump? In De Groene Podcast van deze week vertelt Groene-redacteur Casper Thomas vanuit Washington over de ...more
Corona, de Nederlandse aanpak
Mar 26 2020
De bestrijding van het coronavirus valt of staat met het gedrag van de Nederlanders. Het feit dat de regels nu zijn aangescherpt, laat zien we ons niet gedragen zoals de modellen hebben voorspeld. Neemt Nederland niet een grote gok door het beleid zo afhankelijk te maken van menselijk gedrag? Moeten we niet smoren in plaats van blijven inzetten op dempen?Deze week in de Groene Podcast spreekt Kees van den Bosch met wetenschapsjournalist Jop de Vrieze over de Nederlandse aanpak van het virus, de ...more
Stalbranden, één miljoen doden in acht jaar
Mar 18 2020
Sinds 2012 werkt er een commissie aan het terugdringen van stalbranden in Nederland. Zonder resultaat, zo blijkt uit diepgravend onderzoek van de masterclass onderzoeksjournalistiek van platform Investico. In 2019 kwamen er maar liefst 175 duizend kippen, varkens en runderen om het leven bij stalbranden, de afgelopen acht jaar meer dan één miljoen. Uit cijfers blijkt dat het aantal branden significant toeneemt, ondanks inspanningen van de overheid.Deze week spreekt Kees van den Bosch in de Groen...more
Ewald Engelen interviewt Thomas Piketty
Mar 12 2020
Op een regenachtige dag in het Amsterdamse Ambassade Hotel ontving Ewald Engelen de Franse rockster-econoom Thomas Piketty om het te hebben over zijn nieuwe boek, Kapitaal en Ideologie. Over dat gesprek schreef Engelen een groot stuk in De Groene.Momenteel waart er een golf van Frans denken door de Anglophone economiebeoefening, met Piketty als onbetwiste kapitein. Om de mondiale ongelijkheid een halt toe te roepen, stelt Piketty voor het grootbedrijf aan banden te leggen, de belastingen progres...more
Kathalijne Buitenweg over seksisme op sociale media
Mar 05 2020
Veel vrouwen die zich in het publieke debat mengen, zijn mikpunt van seksistische en denigrerende opmerkingen. Vaak zijn de teksten niet strafbaar, maar laten ze wel een vies gevoel achter bij de ontvanger. ‘Daar moet een piemel in’ en ‘ga toch terug naar de keuken’, zijn niet alleen opmerkingen van seksistische aard, ze delegitimeren ook de aanwezigheid van vrouwen in het publieke debat. In Nederland kreeg #MeToo ook navolging, maar te vaak nog laten wij als land deze problematiek lopen. Vrouwe...more
De inhaalslag van eerstegeneratiestudenten
Feb 27 2020
Als je ouders niet hebben gestudeerd is de weg naar het hoger onderwijs lang en moeizaam. Eerstegeneratiestudenten kijken vaak tegen een achterstand aan, hebben een lager zelfbeeld en zien zich steeds verder verwijderd van hun ouders. Damy Baumhöer is zelf eerstegeneratiestudent en schreef er een artikel over in De Groene Amsterdammer. Wat betekent het om de underdog te zijn? En hoe kan het dat eerstegeneratiestudenten toch succesvol blijken? Productie: Kees van den Bosch
Piketty en Milanovic over wereldwijde ongelijkheid
Feb 20 2020
Nu de rijken steeds rijker worden en de armen steeds armer, vragen Thomas Piketty en Branko Milanovic zich af: hoe rechtvaardigen we het kapitalistische systeem?Kapitaal loont in het huidige systeem meer dan hard werken. Kunnen we dan het verhaal van een liberale meritocratie nog geloven? Wanneer vinden we het terecht dat de ene man miljardair is en de andere dakloos? Welke rechtvaardiging van ongelijkheid onderschrijven we?Deze week praat Groene-redacteur Casper Thomas in de Groene Podcast met ...more
Steken voor de status
Feb 13 2020
Jongeren van vijftien die elkaar met messen te lijf gaan, soms met fatale gevolgen: in ‘de Bims’, koosnaam voor de Amsterdamse Bijlmer, kijken ze er niet meer van op. Is de jeugdcultuur zich aan het verharden? En wat is de invloed van de gewelddadige drill raps? Groene-redacteur Joeri Boom zocht het uit en vertelt erover in De Groene Amsterdammer Podcast van deze week. • Productie: Kees van den Bosch & Damy Baumhöer
Kwetsbare meisjes
Feb 06 2020
Burgemeester Halsema heeft aangekondigd een campagne te starten om Amsterdam veiliger te maken voor jonge vrouwen. Hulpverleners sloegen alarm: steeds meer minderjarige meisjes lijken slachtoffer te worden van uitbuiting en seksueel geweld. In opdracht van de gemeente sprak Margalith Kleijwegt met meisjes en hun ouders. Kwetsbare meisjes, vaak (ten dele) met een migratieachtergrond, ambiëren een luxe leefstijl en zoeken dat op door met de verkeerde mensen om te gaan. Dure tassen, lachgas i...more
Onderwijsstaking: is meer geld dé oplossing?
Jan 30 2020
‘Het is aan de leerkrachten om hun vak terug te claimen.’ Ook deze week is er een landelijke onderwijsstaking. De nood is hoog in het onderwijs. De docenten van het basis- en middelbaar onderwijs demonstreren vooral voor meer geld. Maar, zegt Groene-redacteur Rosa van Gool, een zak geld alleen is niet de oplossing. Met meer investeringen zijn de problemen niet zomaar opgelost. Van Gool bezocht voor De Groene verschillende basisscholen.In deze podcast vertelt ze wat het we van deze basisscholen k...more
Wat is een boom waard?
Jan 23 2020
De bomentaxateurs van Cobra Groeninzicht brachten in kaart hoeveel bomen elke woonwijk telt. Want bomen en parken zijn meer dan natuur alleen, het zijn noodzakelijke voorzieningen, mét een prijskaartje. Onderzoeksjournalist Frank Mulder zocht uit hoe dit zit en schrijft erover in De Groene van deze week. Waarom zijn bomen in de stad zo belangrijk? En waarom worden mensen gelukkig van bomen? Productie: Kees van den Bosch & Damy Baumhöer
Klem in een onhoudbaar systeem
Jan 17 2020
De huidige landbouwcrisis splitst het land in tweeën, waarbij stedelingen en boeren plots lijnrecht tegenover elkaar zijn komen te staan. Een dialoog lijkt verder weg dan ooit. Journalist Marcel ten Hooven zocht voor De Groene uit waar de pijnpunten voor de boeren liggen. Hij kwam erachter dat ze vaak klem zitten tussen sterke economische spelers zoals banken en grote winkelketens. De huidige crisis is ten dele het gevolg van het naoorlogse ‘nooit meer honger’-beleid van minister Mansholt, ...more
Wantrouwen als leidraad
Jan 08 2020
De jaren tachtig gelden nog steeds als de bloeitijd van de bijstand. In de jaren tachtig waren veruit de meeste mensen geheel onvrijwillig werkloos en waren daar erg ongelukkig mee. Een kleine minderheid maakten van de nood een deugd, deden vrijwilligerswerk en noemden zich ‘baanloos’. Van wantrouwen over de vraag of er met deze uitkeringen gefraudeerd werd was nog geen enkele sprake. Die optimistische mentaliteit sloeg begin jaren negentig om na het bijstandsfraude-onderzoek van ...more
Een kroon voor Ethiopië
Jan 02 2020
‘Je vindt hem nooit, maar hij ligt in het volle zicht’. Twintig jaar lang hield Sirak Asfaw in zijn huis in Rotterdam een schat verborgen: de kroon van keizer Fasilides van Ethiopië. Sirak zelf vluchtte 41 jaar geleden van Ethiopië naar Nederland. De kroon, uit zijn vaderland gesmokkeld, belandde min of meer toevallig in zijn handen, en sindsdien zag Sirak het als zijn taak om de kroon te bewaken. Plezier had hij er niet van: de kroon haalde zijn leven overhoop. Maar, vond Sirak, de kroon kon pa...more
Op naar een krimpende wereldbevolking
Dec 26 2019
Wereldwijd krijgen mensen steeds minder kinderen. Een krimpende wereldbevolking is nog maar decennia van ons verwijderd. Goed nieuws voor de aarde, maar kunnen onze samenlevingen dat wel aan? Redacteur Rutger van der Hoeven zocht het uit en schreef erover in het dubbeldikke winternummer van De Groene Amsterdammer.Waarom krijgen we minder kinderen? En wat zijn de gevolgen?• Productie: Kees van den Bosch & Damy Baumhöer
De Trump-dynastie
Dec 19 2019
Donald Trump lijkt in de illusie te leven dat hij overal over gaat. Hij heeft van het Witte Huis een familiebedrijf gemaakt en schuift tijdens de G20-top zijn dochter Ivanka naar voren als vertegenwoordiger van Amerika. Nu fantaseert hij ook nog over een derde termijn, terwijl dit recht tegen de grondwet ingaat. Groene-redacteur Casper Thomas doet regelmatig verslag uit het Amerika van Trump. Deze week vertelt hij in de Groene Podcast over de Trump dynastie, zijn impeachment en de aankomend...more
Wie heeft er op 22 december op ons geschoten?
Dec 12 2019
In het gesloten Roemeense systeem van 1989 droomde de zestienjarige Mira Feticu over haar leven, dat beter zou worden dan dat van haar ouders. In de dictatuur die Roemenië toen was bracht Mira haar jeugd door in de rij voor brood, suiker en olie en was één op de drie mensen verklikker voor de geheime dienst Securitate. Één op de drie: het kon je oom zijn, je buurvrouw, je leraar. En toen gebeurde het. Dertig jaar geleden, op 22 december, brak een volksopstand uit die dictator Ceausescu uite...more
Groningen – Een ramp in slow motion
Dec 05 2019
We dachten dat het nu eindelijk goed geregeld was in Groningen: Mark Rutte heeft zijn welgemeende excuses aangeboden voor de schade die is veroorzaakt in het aardbevingsgebied, net als Eric Wiebes, de minister van Economische Zaken. Ze zeiden: we hebben het niet goed aangepakt, maar vanaf nu gaat het anders.Maar, zo ontdekte Groene-redacteur Irene van der Linde, niets is minder waar. Ze zag dat slachtoffers van de sluimerende Groningse ramp al jaren vastzitten in een ‘bestuurlijke’ spaghetti, of...more
Ewald Engelen interviewt Joseph Stiglitz
Nov 28 2019
Volgens Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz is het merendeel van de neoliberale economen geen wetenschapper meer, maar gelovige in een ontwrichtend economisch systeem. Gelukkig zijn er steeds meer tegengeluiden. Ewald Engelen interviewde Stiglitz voor De Groene Amsterdammer en vroeg hem hoe het anders kan. Wat zijn de uitdagingen van de komende jaren? En hoe laten we het neoliberale kapitalisme achter ons? Engelen vertelt erover in De Groene Podcast van deze week. • Productie: Kees van den Bo...more
Geen geld voor later
Nov 21 2019
Je levert elke maand loon in om straks met pensioen te kunnen. Werkgevers betalen daarmee, voor iedereen in loondienst, pensioenpremie. Het pensioenfonds houdt dat netjes bij en als het zover is krijg jij je pensioen en kan het grote genieten beginnen. Toch?Karlijn Kuijpers en Emiel Woutersen kwamen erachter dat het vaak fout gaat, met grote gevolgen. Ze belandden in een doolhof van pensioenfondsen, administratiebedrijven, toeslagen en premies en concludeerden: het systeem rammelt aan alle kante...more
De wakkerste krant van Nederland
Nov 14 2019
Voor De Telegraaf is polemiek dagelijkse kost en links al decennialang de vijand. Terwijl de oplage van de krant hard slinkt, klinkt zijn rechtse engagement harder dan ooit. Groene-redacteuren Rasit Elibol en Coen van de Ven zochten samen met data-onderzoeker Sal Hagen uit hoe klimaat, immigratie en de cultuurstrijd hoofdonderwerpen van De Telegraaf werden. Hoe uit de rechtse koers van de krant zich in de kolommen? Waarom krijgt Femke Halsema het zo vaak te verduren? En wie zijn die Carmiggelt-m...more
‘Nederland heeft de gezondste gebruikers ter wereld’
Nov 07 2019
Een eeuw na de invoering van de Opiumwet is in Nederland sprake van een onbeheersbare illegale markt van verboden drugs. Politici van links en rechts roepen dat de drugshandel strenger aangepakt moet worden en dat drugsgebruikers ‘bloed aan hun neus hebben’. Maar volgens Groene-redacteur Joeri Boom heeft bestrijden geen zin. Gebruikers hebben inderdaad bloed aan hun neus, maar dat is niet hun eigen schuld. Dat is de schuld van het systeem. Deze week bespreekt Boom in De Groene Podcast hoe Nederl...more
Het waddenfonds als grabbelton
Oct 31 2019
Het Waddenfonds moest de ideale uitruil worden: gas voor natuur. Inmiddels is bijna zeshonderd miljoen euro in het Waddengebied verjubeld zonder dat de natuur er beter van werd. Vooral slimme ondernemers en hobbyisten profiteerden van het fonds. Daarover schrijven Eline Huisman, Belia Heilbron en Kim van Keken deze week in De Groene. • Productie: Kees van den Bosch & Brecht Russchen
Een jaar Bolsonaro
Oct 24 2019
De Braziliaanse politiek had altijd iets weg van een soapserie: het ene corruptieschandaal na het andere, de afzetting van Dilma Rousseff en als klap op de vuurpijl werd oud-president Lula vlak voor de nieuwe verkiezingen in de gevangenis gegooid. Maar sinds Bolsonaro is aangetreden begint Brazilië steeds meer op een horrorfilm te lijken, zegt Marjon van Royen. De president is openlijk tegen homoseksualiteit, tegen de zwarte bevolking en doet vaak seksistische uitspraken. Hij moordt de inheemse ...more
Het windmolenoproer
Oct 16 2019
Het broeit in de Drentse Veenkoloniën. Deze zomer begon men er, na jaren van verzet, met de bouw van een enorm windmolenpark. Marco Visscher keerde terug naar zijn geboortegrond en peilde de stemming. Hij schreef een drieluik voor De Groene en sprak daarvoor met tientallen betrokkenen. Van omwonenden en actievoerders tot initiatiefnemers en bestuurders. Een gesprek over maatschappelijke onrust, politiek draagvlak en de lessen voor de energietransitie. • Productie: Bas Mesters & Alfred K...more
Elizabeth Warren, the next president?
Oct 10 2019
Vier uur lang stonden fans in New York in de rij voor een selfie. Niet voor een foto met een popster of topsporter, maar met Elizabeth Warren, senator van Massachusetts en een van de presidentskandidaten voor de Amerikaanse Democraten. Haar rally’s zijn een bijna religieuze ervaring en hebben naast een politieke ook een rituele functie, waar die selfie-rij bijhoort. En met effect: Warren blijft stijgen in de peilingen en wordt door de media op de voet gevolgd. Casper Thomas reisde haar achterna ...more
Het vergeten volk
Oct 03 2019
In de zomer van 2014 viel IS de regio Sinjar in Noord-Irak binnen. Het doel was de Jezidi’s, een gemeenschap met een eigen religie en een eeuwenoude cultuur, uit te roeien. De mannen werden vermoord; vrouwen en meisjes als slaaf verkocht en jongens in IS-trainingskampen gestopt. Journaliste Brenda Stoter Boscolo reisde naar Irak om over de Jezidi’s te schrijven. In de vluchtelingenkampen deed ze onderzoek naar de genocide en de geschiedenis en cultuur van de Jezidi's. Deze week in De Groene een ...more
De Verjaringswet als doofpot
Sep 26 2019
“Doorzeefde kampongs, verhoren waarbij op een gruwelijke manier gemarteld werd, wraakacties, allen daden waarvan de militaire noodzaak niet aantoonbaar was.” Op 17 januari 1969 vertelt Joop Hueting, in 1947 uitgezonden naar Nederlands-Indië, openlijk over de oorlogsmisdaden waaraan hij heeft deelgenomen. Toch blijven deze gebeurtenissen aangeduid worden als ‘politionele acties’ in de strijd tegen ‘guerillapraktijken’. Na het proefschrift van Remy Limpach in 2016 wordt duidelijk dat die redenerin...more
De klimaatcrisis en de media
Sep 19 2019
Samen met 250 andere media wereldwijd doet De Groene Amsterdammer mee aan de campagne Covering Climate Now. Op initiatief van de Columbia Journalism Review vragen deze media collectief aandacht voor de klimaatcrisis. Redacteuren Evert de Vos en Jaap Tielbeke spreken over het initiatief, waarom De Groene meedoet, de klimaatcrisis en de manier waarop de media daarover berichten. Een gesprek over waarheidsvinding, journalistieke onafhankelijkheid en activisme. Productie: Kees van den Bosc...more
Haagse Schoothondjes
Sep 12 2019
Onder de Haagse kaasstolp zijn de verhoudingen soms iets te intiem. Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers volgen het met argusogen. Het gaat bijvoorbeeld zo: de persvoorlichter schotelt ‘nieuwtjes’ voor, de journalist vraagt hem om ze wat aan te dikken, neemt ze klakkeloos over op de voorpagina en beiden profiteren van de media-aandacht.De journalistiek wordt commerciëler en sneller en de ophefgevoeligheid van nieuws is steeds belangrijker. Toon en timing gaan hierbij boven de inhoud. Gevolg: zel...more
Slaapziek van een griepprik?
Sep 05 2019
Het leest als een thriller, het stuk van wetenschapsjournalist Jop de Vrieze over het Pandemrix-vaccin. Vanwege een dreigende uitbraak van de Mexicaanse griep werd het testproces van dit vaccin in 2009 versneld. Vervolgens werden dertienhonderd gevallen van narcolepsie gemeld: allemaal mensen die het vaccin hadden gekregen.Tien jaar later duurt de discussie over vaccineren voort. De Vrieze ergerde zich aan het gebrek aan feiten in de discussie en besloot de zaak rondom Pandemrix dieper te onderz...more
Alt-right domineert het Nederlandse deel van Twitter
Aug 29 2019
Twitter wordt gedomineerd door rechts en extreem-rechts. Hoe dit kan en of ze een meerderheid vormen onderzochten Groene-redacteur Coen van de Ven en Thomas Boeschoten van het AD en de Utrecht Data School. Ze schrijven deze week in De Groene over de mensen achter de accounts en hoe extreem-rechtse ideeën naar de mainstream reizen. • Productie: Kees van den Bosch & Brecht Russchen
Onze Koreagangers
Aug 22 2019
Al snel na de Tweede Wereldoorlog stond Nederland voor een moeilijke keuze. In 1950 viel het Noord Koreaanse leger Zuid-Korea binnen. Moest een land in wederopbouw meedoen met een oorlog in het verre oosten ‘tegen het oprukkende communisme’? Onder druk van de Verenigde Staten besloot Nederland de Piet Hein te sturen.Peter Voskuil en Nico Voorham vertrokken samen met 4000 andere vrijwilligers om mee te strijden. Ver van huis en haard, naar een land waar ze amper van hadden gehoord, voor een oorlo...more
Raqqa na IS
Aug 15 2019
Tot twee jaar geleden was Raqqa in handen van de Islamitische Staat, uitverkozen als de hoofdstad van het kalifaat. IS werd weggejaagd, maar de strijd heeft een zware tol geëist: de stad ligt in puin, zonder elektriciteit, met mogelijk gevaar van sleeping cells van IS. Toch zag Fréderike Geerdink tijdens haar tiendaagse bezoek ook de veerkracht van Raqqa. Wanneer ze het centrum van de Syrische stad nadert, ziet ze naast het grijs van pijn en ellende ook langzaam maar zeker de kleur terugkom...more
Optimisme onder Amsterdamse randgemeenten
Aug 08 2019
‘Van wie is de stad?’ Je hoort het Groene-medewerker Floor Milikowski vragen. Amsterdam gaat gebukt onder een enorme woningdruk en massatoerisme. En toch ziet zij reden voor optimisme: de drukte biedt mogelijkheden voor randgemeenten.Nabijgelegen steden zoals Almere, Purmerend en Zaandam kunnen gezellige hubs worden voor de middenklasse. Hoofddorp bijvoorbeeld, ooit een troosteloze stad met kantoorpanden uit de jaren negentig, lijkt met hippe projecten zoals Hyde Park te loeren op studenten, cre...more
De zorgbeveiliger: van commando tot uitsmijter
Jul 31 2019
Geteisterd door personeelstekorten zie je hem overal in GGZ-instellingen opduiken, de zorgbeveiliger. Wat hij precies doet is onduidelijk. Vormt deze nieuwe functie een oplossing voor de problemen in klinieken of is er juist een probleem gecreëerd. Roos Menkhorst en Catrien Spijkerman deden onderzoek naar de opkomst van de zorgbeveiliger en schrijven er deze week over in De Groene.Lees het verhaal hier: https://www.groene.nl/artikel/van-commando-tot-uitsmijter• Productie: Kees van den Bosch...more
Van clown tot prime minister
Jul 25 2019
Hij is de kersverse premier van het Verenigd Koninkrijk en was een van de voornaamste roergangers achter de Leave-campagne tijdens het Brexit-referendum in 2016: Boris Johnson. Beroemd en berucht om zijn ironische provocaties staat Johnson nu zelf aan het roer van de Staat. Joost de Vries schrijft deze week in De Groene hoe de anti-politicus premier werd met humor als handelsmerk en politiek wapen. • Productie: Kees van den Bosch & Brecht Russchen
Asiel in Friesland
Jul 18 2019
Terwijl media reppen over vluchtelingenstromen en protesten tegen azc’s, stellen zes Friese dorpen in 2016 ieder een huis beschikbaar aan een ontheemd gezin. Mooi, maar niet gemakkelijk. Inge Oosterhoff ging kijken hoe het gegaan is met deze hartverwarmende initiatieven. Waar liepen zij tegen aan? Wat gebeurt er als je Aleppo inruilt voor Jorwert? En welke rol speelden de media? Deze week blikt Kees van den Bosch samen met Inge terug op dit schoolvoorbeeld van de Friese ‘mienskip’.Productie: Kee...more
Groene groei of een maatschappelijke omwenteling?
Jul 10 2019
Bent u een optimist of pessimist? Ziet u kansen voor groene groei? Of moeten we kiezen tussen een schonere wereld en meer welvaart? Kortom: moeten we besparen of vernieuwen? Jaap Tielbeke en Hidde Boersma wisselden van gedachten in een reeks brieven in het zomernummer. Hidde schaart zich onder de ecomodernisten die optimistisch zijn over de mogelijkheden van groene groei door technologische innovatie. Jaap meent dat een politieke en maatschappelijke omwenteling noodzakelijk is om de klimaat...more
Ondermijnende criminaliteit in Noord-Brabant
Jul 04 2019
Nederland is een groot doorvoerland voor allerlei drugs. Waarom lukt het niet om de internationale drugshandel in te dammen? Hoe komt het dat in plaats van justitie burgemeesters in de frontlinie staan?Thomas Muntz en Anouk Kootstra van Investico onderzochten samen met lokale kranten de staat van de georganiseerde misdaad in Noord-Brabant. Ze keken voornamelijk naar de omvang en de bestrijding van het probleem en hun conclusies stemmen somber: de aanpak van de zogenaamde ‘ondermijning’ is ineffe...more
Zelfverrijking aan de universiteit
Jun 27 2019
Twee onderzoekers van de Universiteit Maastricht verrijkten zichzelf middels een academisch bedrijfje. Ze droegen waardevolle patenten en antilichamen gratis over aan hun eigen bedrijven. De universiteit dekte hun frauduleuze handelingen jarenlang toe. Karlijn Kuijpers van Platform Investico is deze week te gast bij Kees van den Bosch om te vertellen over hoe ze deze praktijken op het spoor kwam en hoe dit had kunnen gebeuren.• Productie: Kees van den Bosch & Jan Daalder
De symboolpolitiek achter Trumps muur
Jun 20 2019
‘In Washington begrijpen mensen niet hoe het er in het grensland aan toe gaat.’De president van de Verenigde Staten maakt immigratie het hoofdthema van zijn herverkiezingscampagne. Ook nu weer presenteert hij the wall als een heuse immigratiestopper. Maar in hoeverre klopt dat? Is het niet vooral grootspraak? Wat zeggen zijn plannen over de huidige ideologische koers van de VS? En wat vinden mensen in het grensgebied hier eigenlijk van?Om die laatste vraag te kunnen beantwoorden vertrok Groene-r...more
Het nieuwe antisemitisme
Jun 13 2019
Het nieuwe antisemitisme is in opkomst en het kent kleur noch grenzen. Rechts én links wijzen naar de ander, maar wat zijn hun eigen blinde vlekken?Na een lang onderzoek naar het hedendaagse antisemitisme zien Margreet Fogteloo en Rosa van Gool dat weinig groepen gevrijwaard blijven: ze kijken onder meer naar Jodenhaat in linkse en progressieve kringen. Het blijkt een mijnenveld te zijn, want wat is legitieme kritiek op de staat Israël en wat is antisemitisme? Deze theoretisch heldere lijn blijk...more
De staallobby
Jun 06 2019
Hoe kan het dat Tata Steel, de grootste vervuiler van heel Nederland, geld verdient met het uitstoten van CO2? Na maandenlang onderzoek van Evert de Vos en Luuk Sengers blijkt dat de staalproducent uit IJmuiden de afgelopen tien jaar via het zogenaamde Europese Emissiehandelssysteem voor een miljard euro aan gratis uitstootrechten heeft ontvangen, terwijl ze niet minder CO2 is gaan uitstoten. Wat is dat ETS precies? En hoe zit het met de nationale CO2-belasting? (In de woorden van Tata-CEO ...more
Het MH17-complot
May 30 2019
In de twee dagen na het neerstorten van vlucht MH17 zijn er meer dan 65.000 Russische trollentweets verstuurd met als doel Oekraïne de schuld te geven van de ramp. Dat blijkt uit onderzoek van Robert van der Noordaa en Coen van de Ven. Zij onderzochten negen miljoen tweets die afkomstig zijn van het Internet Research Agency, beter bekend als ‘de trollenfabriek uit Sint-Petersburg’. De trollen gebruikten drie Russische hashtags: #КиевСбилБоинг (‘Kiev heeft Boeing neergeschoten’), #Провокация...more
Broederschap in Brussel
May 23 2019
Wie is wij?Op zoek naar een antwoord op die vraag trok journalist Bas Mesters het afgelopen jaar door Europa. Voor een ambitieus journalistiek project verbleef hij in Parijs, Londen, Rome, Berlijn en Warschau en schreef daarover eerder vijf artikelen in De Groene. Het is een zoektocht naar de opkomst van het populisme, maar ook naar het tegengif. Wat is er over van de kernwaarden van Europa: Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap. Is er sprake van een Broederschapsrevolutie? Wat kan Europa leren v...more
Het onstuitbare optimisme van de Zuid-Afrikaanse jeugd
May 15 2019
In 2017 keerde Margalith Kleijwegt na 29 jaar terug naar Welkom, het Zuid-Afrikaanse mijnstadje dat ze samen met fotograaf Ad van Denderen in 1990 al eens eerder bezocht. Tijdens hun eerste bezoek was Mandela net vrij, maar de Apartheid bestond nog. Er waren rellen waarbij aan beide zijden doden vielen. Hoe was het om daar in die tijd te zijn? En wat is er veranderd? Leeft het traumatische verleden nog of kijkt de Zuid-Afrikaanse jeugd vooruit, naar de toekomst?De foto’s van Ad van Denderen uit ...more
Wat willen we onze kinderen leren?
May 09 2019
Het onderwijs: iets waar iedereen wel een mening over heeft. Of zoals Groene-redacteur Rosa van Gool het verwoordt: Nederland kent 16 miljoen onderwijsexperts, waaronder Arjen Lubach. Rosa is samen met Xandra Schutte te gast bij Kees van den Bosch om helderheid te brengen in de wirwar van meningen, innovatie en onderzoek op onderwijsgebied. Rosa schreef zelf over onderwijsvernieuwing: van ‘21st-century skills’ en ‘kennis centraal’ tot ‘transferable skills’. Hoewel sommige innovaties hu...more
De cultuurstrijd om de wolf
May 02 2019
De wolf is terug in Nederland. Sinds vorig jaar is de Veluwe niet langer alleen de Veluwe. Het is nu ook het territorium van GW960f, oftewel Grijze Wolf 960 female. De terugkeer van dit wilde dier in ons opgeruimde Nederland houdt de gemoederen flink bezig. Want waar natuurliefhebbers en wetenschappers de wolf met open armen ontvangen, schieten schapenboeren hem het liefst aan de Duitse grens af.Het is een vraagstuk dat op het eerste gezicht vrij simpel lijkt. Er zijn weer wolven in het land, wa...more
Een democratische lente in Centraal-Europa?
Apr 25 2019
Centraal-Europa werd door de opkomst van populisme en autoritair bestuur regelmatig een democratisch laboratorium voor Europa genoemd. Rutger van der Hoeven vraagt zich in de Groene Amsterdammer af of we dat nu misschien opnieuw over de regio kunnen zeggen, maar dan om andere, hoopvolle redenen. Kunstenaars, tieners en operazangers, ongebruikelijke figuren in de politieke arena, stappen uit protest tegen de corrupte regimes de politiek in en vormen een nieuwe democratische impuls.In Slowaki...more
Één grote familie: DNA en identiteit
Apr 17 2019
Miljoenen mensen over de hele wereld zijn in de weer met wattenstaafjes. 10 seconden langs de binnenkant van je wang strijken, in een envelop en met de post naar Houston, Texas. Zes tot acht weken later krijg je bericht met een linkje naar een webpagina waar je eigen identiteit in handige staafdiagrammen en wereldkaartjes samengevat is. Dat is wat Groene-redacteur Roos van der Lint meemaakte toen ze zich door een hartverwarmende reclame van het bedrijf MyHeritage liet overhalen om een DNA-t...more
Big Oil in de beklaagdenbank
Apr 11 2019
De strijd tegen de klimaatverandering vindt behalve in de politiek en op straat ook steeds vaker in de rechtszaal plaats. Het begon met de beroemde rechtszaak van Urgenda tegen de Staat der Nederlanden, geïnitieerd door Limburgse advocaat Roger Cox. Urgenda won deze zaak uiteindelijk in 2015. Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan 40 juridische procedures gestart. Niet alleen tegen tegen regeringen, ook tegen energiereuzen als Shell en Exxonmobil lopen zaken.Hoe kansrijk zijn deze juridische acti...more
Verslaafd aan pijnstillers
Apr 03 2019
De Verenigde Staten hebben momenteel te kampen met een opioïde-epidemie, een gevolg van grootschalige marketingcampagnes van farmaceutische reuzen als Purdue Pharma. Hele gemeenschappen raakten verslaafd aan het gebruik van middelen als oxycodon. Wanneer artsen zulke middelen niet meer willen of kunnen voorschrijven grijpen sommige patiënten naar de heroïne. Op dit moment is een overdosis opioïden doodsoorzaak nummer één voor Amerikanen onder de 55.In Nederland ontvouwde minister Bruno Bruins af...more
Racisme in Nederland
Mar 12 2019
Nederland is een tolerant en gastvrij land, waarin iedereen gelijke kansen krijgt, ongeacht zijn of haar achtergrond. Althans, zo zien we onszelf graag. Maar de cijfers en de mensen daarachter vertellen een ander verhaal. Op de woningmarkt krijgt ‘Rachid’ bijvoorbeeld veel minder aanbiedingen dan ‘Jaap’ als hij bij een makelaar aanklopt, blijkt uit onderzoek van De Groene Amsterdammer.Kees van den Bosch interviewt Groene-redacteuren Rasit Elibol en Jaap Tielbeke over hun onderzoek naar discrimin...more
